अबु काबको रोग वा मम्प्स बारे जान्नुहोस्

मम्प्स, वा यसलाई स्लैंग भाषामा अबु काब भनिन्छ, प्यारोटिड ग्रन्थीको सूजन हो र यसलाई Paramyxo भाइरसको कारणले हुने तीव्र र संक्रामक रोगको रूपमा वर्गीकृत गरिएको छ। यसले दुई देखि 12 वर्षसम्मका बालबालिकाहरूलाई असर गर्छ, र थोरै अवस्थामा यसले वयस्कहरूलाई संक्रमित गर्न सक्छ।

मौखिक तथा दन्त चिकित्सा तथा शल्यक्रिया विशेषज्ञ डा फराह युसेफ हसनका अनुसार मम्प्स रोग संक्रमित व्यक्तिबाट हाछ्युँ गर्दा वा खोक्दा सर्ने र्याल वा श्वासप्रश्वासका थोपाहरूबाट एक व्यक्तिबाट अर्को व्यक्तिमा सर्ने गर्दछ। संक्रमित व्यक्तिसँग भाँडाकुँडा र कपहरू साझेदारी गरेर वा फोन ह्यान्डसेटहरू, ढोका ह्यान्डलहरू, आदि जस्ता यी भाइरसहरूले दूषित चीजहरूको लागि प्रत्यक्ष स्पर्श मार्फत।

हसनले देखाए कि रोगको इन्क्युबेशन, अर्थात् भाइरसको संक्रमण र लक्षणहरू देखिने बीचको अवधि दुई देखि तीन हप्ताको बीचमा हुन्छ, जसको मतलब पहिलो लक्षणहरू सामान्यतया संक्रमण भएको १६ देखि २५ दिन पछि देखा पर्दछ।

मम्प्स रोगका लक्षणहरूका बारेमा विशेषज्ञ भन्छन् कि मम्प्स भाइरसबाट संक्रमित प्रत्येक पाँच जनामध्ये एक जनामा ​​कुनै लक्षण वा लक्षण नदेखिने तर प्राथमिक र सबैभन्दा सामान्य लक्षण भनेको गाला सुन्निने र्‍याल ग्रन्थीहरू सुन्निने हो, र ग्रन्थी सुन्निने बच्चाले कुनै लक्षणहरू महसुस गर्नु अघि देखिन सक्छ, वयस्कहरू जस्तो नभई जो व्यक्तिहरू बल्जको स्पष्ट रूपमा देखा पर्नु भन्दा केही दिन अघि प्रणालीगत लक्षणहरू विकास गर्छन्।

ज्वरो आउने, चिसो लाग्ने, टाउको दुख्ने, मांसपेशी दुख्ने, थकान, कमजोरी, भोक नलाग्ने, मुख सुख्खा हुने, पारोटिड डक्टको मुखको वरिपरि विशेष दाना हुने, स्टिन्सन डक्ट सुन्निनेलगायतका लक्षणहरू हुन्। चपाउँदा र निल्दा लगातार दुख्ने र मुख खोल्दा र गालामा सीधा पीडा हुने, विशेषगरी कानको अगाडि, मुनि र पछाडि पफिनेस पनि हुने र अमिलो खानेकुरा खाँदा यो रोग बढ्छ।

डा. हसन बताउँछन् कि ट्युमर प्रायः प्यारोटिड ग्रन्थीहरू मध्ये एकमा सुरु हुन्छ, त्यसपछि अर्को दिन लगभग 70 प्रतिशत केसहरूमा अर्को दिन फुल्छ, रोग पुष्टि गर्न रगत विश्लेषण गर्न आह्वान गर्दछ।

पेरोटाइटिसका जटिलताहरू धेरै गम्भीर हुन्छन्, तर ती दुर्लभ हुन्छन्, जस्तै प्यान्क्रियाटाइटिस, जसका लक्षणहरूमा अण्डकोषको सूजनका साथै पेटको माथिल्लो भागमा दुखाइ, वाकवाकी र बान्ता समावेश हुन्छ। यो अवस्था सुन्निने र सूजन निम्त्याउँछ। पीडादायी, तर यसले विरलै बाँझपन निम्त्याउँछ।

किशोरावस्थामा पुगेका केटीहरूलाई स्तनशोथ हुन सक्छ, र संक्रमण दर 30% छ, र लक्षणहरू स्तनमा सूजन र दुखाइ हुन्। गर्भावस्थाको समयमा, विशेष गरी यसको प्रारम्भिक चरणहरूमा मम्प्सको संक्रमण भएमा स्वतःस्फूर्त गर्भपातको सम्भावनाको लागि।

डा. हसन बताउँछन् कि भाइरल इन्सेफलाइटिस वा इन्सेफलाइटिस मम्प्सको एक दुर्लभ जटिलता हो, तर यो मेनिन्जाइटिस वा मेनिन्जाइटिस बाहेक पनि हुन सक्छ, एक संक्रमण जसले मस्तिष्क र मेरुदण्ड वरपरको झिल्ली र तरल पदार्थलाई असर गर्छ जुन मम्प्स हुन सक्छ। भाइरस केन्द्रीय स्नायु प्रणालीलाई संक्रमित गर्न रक्तप्रवाह मार्फत फैलिन्छ। लगभग 10 प्रतिशत रोगीहरू एक वा दुवै कानमा श्रवणशक्ति विकास गर्न सक्छन्।

मम्प्सको उपचारको बारेमा, विशेषज्ञले यो रोग भाइरल मूलको हुनाले चर्चित एन्टिबायोटिकहरू प्रभावहीन मानिएको बताउँछन्, र धेरैजसो बालबालिका र वयस्कहरू दुई हप्ता भित्रमा यो रोगले जटिलताहरू नभएको खण्डमा सुधार गर्दछ, जसले आराम, अभावको संकेत गर्दछ। तनाव, धेरै तरल पदार्थ र अर्ध-तरल खाना, र सुन्निएको ग्रंथिहरूमा तातो कम्प्रेस राख्ने लक्षणहरूको गम्भीरताबाट राहत दिन्छ, एन्टिपायरेटिक्स प्रयोग गर्न सकिन्छ।

मम्प्स संक्रमणको रोकथामको लागि, यो बच्चालाई कन्डम खोप दिएपछि सुरु हुन्छ, र यसको प्रभावकारिता एक डोजको मामलामा 80 प्रतिशत हुन्छ, र दुई डोज दिँदा यो 90 प्रतिशतमा बढ्छ।

मम्प्स संक्रमणलाई साबुन र पानीले राम्ररी हात धोएर, खानाका भाँडाकुँडाहरू अरूसँग साझा नगर्ने, र ढोकाको ह्यान्डलहरू जस्ता बारम्बार छोइएका सतहहरूलाई आवधिक रूपमा साबुन र पानीले कीटाणुरहित गरेर पनि बच्न सकिन्छ।