Kuwa lagu qasbay inay shaqeeyaan, waxaa jira xiriir adag oo u dhexeeya cadaadiska shaqada iyo wadne xanuunka

Waxaa jira daraasado badan oo caddeeyey in cadaadiska shaqada iyo dhibaatooyinkiisu ay sababaan cudurrada dabiiciga ah iyo xitaa dabeecadaha iyo nafsiga.

Halkan waxaa ah daraasad cusub oo xiriirinaysa saacadaha dheeraadka ah iyo khatarta cudurrada wadnaha, haddaba sidee?

Daraasad Ingiriis ah ayaa lagu ogaaday in dadka si joogto ah u shaqeeya saacadaha dheeraadka ah ay 60% kordhin karaan khatarta cudurrada wadnaha.

Mid ka mid ah cilmi-baarayaasha ayaa sidoo kale tilmaamay in cilmi-baaristu ay tilmaamayso in dadku ay shaqeeyaan saacado badan ay ku saleysan yihiin dhaqanka shaqada ee casriga ah iyo in dib-u-dhac dhaqaale uu saameyn weyn ku yeesho habka dadku u shaqeeyaan. 34% ka mid ah dadkii la waraystay ayaa sheegay in ay shaqeeyaan saacado badan, si ay awood ugu yeeshaan in ay gaaraan yoolal iyo yoolal badan. Dhab ahaantii, shaqeynta saacadaha dheer waxay u muuqataa inay tahay caadada.

Daraasadu waxay baadhis ku samaysay 6,000 oo shaqaale dawladda Ingiriiska ah, iyada oo la tixgelinayo arrimaha la og yahay ee khatarta u ah cudurrada wadnaha sida sigaarka. Cilmi-baadhayaashu waxay soo jeediyeen dhowr sababood oo suurtogal ah natiijada cilmi-baarista, iyo waxyaabo kale, in dadka shaqeeya 3 ama 4 saacadood dheeraad ah maalin kasta laga yaabo inay noqdaan kuwo aad u walaacsan ama niyad-jabsan.

Khubarada cilmu-nafsiga ururrada ee Xarunta Macluumaadka ee Machadka Badbaadada iyo Caafimaadka Shaqada ayaa daabacay natiijooyinka. Khubaradu waxay xuseen in cilmi-baadhistu ay su’aalo ka keenayso sida caadooyinka shaqadu u saamayn karaan khatarta wadne xanuunka. Daraasadu waxay ku nuuxnuuxsatay in dheellitirka nolosha shaqadu uu kaalin dhexe ka ciyaaro samaha qofka.

Loo-shaqeeyayaasha iyo shaqaaluhu waa inay si buuxda u ogaadaan dhammaan arrimaha halista u ah cudurrada wadnaha waana inay ula dhaqmaan saacadaha dheeraadka ah arrimo ahaan.

Waxa kale oo ay khubaradu intaa ku dareen in ay jiraan dhawr hab oo fudud oo lagu daryeelo caafimaadka wadnaha ee shaqada,sida socodka wakhtiga qadada,koritaanka jaranjarada halkii wiishka,iyo in la cuno khudrad halkii laga cuni lahaa cunto aan caafimaad qabin iyo wixii la mid ah.