Η δίαιτα σε κάνει να παχύνεις πολύ

Ως κάποιος που γράφει για το φαγητό και την υγεία, μερικές φορές ρωτάω για το σύγχρονο αντίστοιχο της κρίσης υγείας που προκαλεί το κάπνισμα. Τι κάνουμε τώρα που θα κοιτάξουμε πίσω με τρόμο, ρωτώντας τον εαυτό μας «πώς δεν είδαμε κακό»;

Η απάντησή μου είναι δίαιτα. Νομίζω ότι σε 50 χρόνια τα εγγόνια μας θα μας ρωτήσουν γιατί πιστεύαμε ότι η βραχυπρόθεσμη ασιτία ήταν ένας αποτελεσματικός τρόπος για να αλλάξετε μόνιμα το βάρος σας. Θα μπορούσαν επίσης να μας ρωτήσουν πώς αποκτήσαμε τόσο εμμονή να κάνουμε την εκπληκτική ποικιλία των ανθρώπινων σωμάτων ακριβώς στο ίδιο σχήμα και μέγεθος.

Σχεδόν οι μισοί από εμάς θα δοκιμάσουν μια δίαιτα απώλειας βάρους. Μελέτες δείχνουν ότι οι περισσότεροι που κάνουν δίαιτα θα ξαναπάρουν τελικά τυχόν χαμένα κιλά, με τα περισσότερα να καταλήγουν πιο βαριά από πριν. Μακροχρόνιες μελέτες συμπεριφοράς έχουν δείξει ότι η δίαιτα είναι ένας από τους ισχυρότερους δείκτες μελλοντικής αύξησης βάρους. Η εργασία σε δίδυμα υποδηλώνει ότι αυτή η επίδραση μπορεί να είναι αιτιολογική. Κατά ειρωνικό τρόπο, η εμμονή μας με τη μείωση του λίπους μας κάνει να μεγαλώνουμε.

Αν και τα μέσα ενημέρωσης θα μας έκαναν να πιστέψουμε στην ασταθή ικανότητα της ανθρώπινης σιλουέτας, το σωματικό λίπος σπάνια βρίσκεται υπό τον έλεγχό μας. Ξανά και ξανά τα γονίδιά μας έχουν αποδειχθεί ότι είναι ένας από τους πιο ισχυρούς προγνωστικούς παράγοντες για το πόσο ζυγίζουμε, και όταν η τροφή είναι ελεύθερα διαθέσιμη, το βάρος είναι ένα από τα πιο μελετημένα κληρονομικά χαρακτηριστικά που έχουν γίνει ποτέ, στον ίδιο χώρο με το ύψος. Υπάρχουν πολλά φυσιολογικά συστήματα που συμβάλλουν σε αυτό. Για παράδειγμα, η λεπτίνη είναι μια ουσία που παράγεται από τον λιπώδη ιστό μας και όταν χάνουμε βάρος, το επίπεδο αυτής της ισχυρής ορμόνης αρχίζει να μειώνεται. Αυτό δείχνει τα πρωτόγονα μέρη του εγκεφάλου, τα οποία μας αναγκάζουν να τρώμε περισσότερο. Αν και τα μεγαλύτερα προγράμματα μας δίνουν την ψευδαίσθηση του ελέγχου, η επιθυμία μας να φάμε μοιάζει πολύ με την ανάγκη μας να αναπνέουμε. Μπορούμε να το ελέγξουμε για μέρες, εβδομάδες ή ίσως μήνες. Αλλά στο τέλος, η πείνα θα νικήσει.

Για να κάνουν τα πράγματα χειρότερα, οι ορμόνες μπορούν να μειώσουν τον μεταβολικό μας ρυθμό ως απάντηση στην έλλειψη τροφής, κλείνοντας τις μη απαραίτητες λειτουργίες διατήρησης των θερμίδων. Αυτά τα σχήματα αναπτύχθηκαν πολύ πριν από τους διάσημους γκουρού της δίαιτας και η διαφορά μεταξύ της τελευταίας δίαιτας και της απειλητικής για τη ζωή λιμοκτονίας δεν μπορεί να γίνει γνωστή. Η διατήρηση αυτών των θερμίδων είναι πιθανό να προκαλέσει λήθαργο, διαταραχές της διάθεσης και μειωμένη λειτουργία του ανοσοποιητικού.

Αυτοί οι γύροι θανάτου μπορούν να προκαλέσουν ψυχολογική ζημιά, καθώς οι αποτυχημένες δίαιτες θεωρούνται αποτυχίες σε έναν κόσμο που θέτει ως απώτερο στόχο την αδυνατότητα και τη φυσική κατάσταση. Αντί να ακολουθήσουμε μια φευγαλέα πορεία προς την αποτυχία, ίσως είναι καλύτερο να σκεφτούμε τι μπορεί να βελτιώσει την υγεία μας, εκτός από την απώλεια βάρους. Η άσκηση, η κατανάλωση ποιοτικών τροφών, η διακοπή του καπνίσματος, η βελτίωση του ύπνου και η μείωση του στρες όλα έχουν τη δύναμη να μας κάνουν πιο ευτυχισμένους και υγιείς. Αλλά σε μια κοινωνία με εμμονή με το λίπος, τέτοια πράγματα συχνά πετιούνται στην άκρη ως μικροπράγματα αν δεν σας κάνουν να χάσετε βάρος.

Το λίπος θεωρείται το μόνο πρόβλημα, με αμέτρητους πάσχοντες να κάνουν ουρές για να πουλήσουν τα αγαθά τους. Όλοι οι διατροφολόγοι ισχυρίζονται ότι έχουν τη μόνη πραγματική λύση και υπόσχονται να φτιάξουν επιτέλους το άρρωστο σώμα μας. Ίσως όμως το πραγματικό πρόβλημα να μην είναι ότι δεν έχουμε βρει ακόμα τη σωστή διατροφή. Ίσως είναι απλώς η άρνησή μας να αποδεχτούμε ότι η προσωρινή ασιτία δεν είναι απλώς ένας αποτελεσματικός τρόπος για να βελτιώσουμε την υγεία μας.