ပဲရစ်၊ ရောမ၊ အစ္စတန်ဘူလ်၊ နယူးယောက်နှင့် လန်ဒန်တို့တွင်သာမက အီဂျစ်တွင်မဟုတ်ဘဲ၊ ဖာရိုဘုရင်များ၏ အကျော်ကြားဆုံးသော ကျောက်တုံးကြီးများသည် အဘယ်မှာရှိသနည်း။
Obelisk သည် ထောင့်လေးထောင့်ရှိသော ကျောက်စာတိုင်တစ်ခုဖြစ်ပြီး ဦးခေါင်းကို ပိရမစ်ငယ်ဖြင့် အဆုံးသတ်ထားသည်။ ဤကျောက်တုံးကြီးများသည် သမိုင်းဆိုင်ရာ အဆင့်အမျိုးမျိုးတွင် ဖြစ်ပွားခဲ့သော ခိုးယူမှုများကြောင့် နိုင်ငံရပ်ခြားသို့ ပြောင်းရွှေ့သွားသော ကမ္ဘာကို သို့မဟုတ် အီဂျစ်မင်းများ အဆက်ဆက်၏ လက်ဆောင်ပစ္စည်းများဖြင့်ဖြစ်စေ၊ Antica မှ မိတ်ဆက်ပေးသည် ဤအစီရင်ခံစာတွင် ကမ္ဘာတဝှမ်းတွင် ဖြန့်ဝေထားသော အရေးကြီးဆုံး ရွှေ့ပြောင်းနေထိုင်သူ အီဂျစ်ကျောက်တုံးကြီးများအား
1. တူရကီ-
ا
အစ္စတန်ဘူလ်ရှိ Sultan Ahmed ရင်ပြင်တွင်၊ အပြာရောင်ဗလီဝတ်ကျောင်းတော်အား မျက်နှာချင်းဆိုင်ရပ်နေသော အီဂျစ်ကျောက်စာတိုင်တစ်ခုသည် အေဒီ 390 တွင် ရောမဧကရာဇ် Theodosius I နန်းတက်စဉ်အတွင်း ပြောင်းရွှေ့ခဲ့သည်။ ၎င်းအား တတိယမြောက် ဖာရောသုမုတ်ဟု သတ်မှတ်ကာ Luxor ရှိ Karnak ဘုရားကျောင်းတွင် မူလတည်ရှိသည်။ ရောမတို့သည် နိုင်းမြစ်ကိုဖြတ်၍ အလက်ဇန္ဒြီးယားအထိ လှေများပေါ်တွင် တင်ဆောင်ကာ အဆိုပါနေရာမှ ကွန်စတန်တီနိုပယ်ဟု အမည်တွင်သော အစ္စတန်ဘူလ်သို့ ရွှေ့ရန် သုံးပိုင်းခွဲ၍ ၎င်းကို လက်ရှိတည်နေရာတွင် ပြန်လည်တပ်ဆင်ခဲ့ရာ၊ မြင်းပြိုင်ကွင်း။
2. ပြင်သစ်-
ပြင်သစ်နိုင်ငံ မြို့တော် ပါရီမြို့လယ်ရှိ Place de la Concorde တွင် အေဒီ 1829 ခုနှစ်တွင် ဘုရင် Louis Philippe အား Khedive Ismail မှ လက်ဆောင်ပေးသော Egyptian Obelisk တည်ရှိပြီး အီဂျစ်ရှေးဟောင်းပစ္စည်းများကို ရှာဖွေတွေ့ရှိရန် ပြင်သစ်၏ ကြိုးပမ်းအားထုတ်မှုကို အသိအမှတ်ပြုသည့်အနေဖြင့် ရပ်တည်ခဲ့သည်။ နှစ်ခု မဟုတ်ဘဲ အိုးဘဲလ် နှစ်ခု ဖြစ်ခဲ့ သော်လည်း ၎င်း၏ ကြီးမားသော အရွယ်အစား ကြောင့် ပြင်သစ် မှ ပြင်သစ် သို့ မလွှဲပြောင်း နိုင်ခဲ့ သောကြောင့် ဒုတိယ မြောက် ကျောက်တုံး ကြီး သည် ကံကောင်းစွာ အီဂျစ် တွင် ကျန်ရှိ နေခဲ့ပါသည်။
3. အီတလီ
အီတလီနိုင်ငံသည် အီဂျစ်အပြင်ဘက်တွင် ကျောက်တုံးကြီး ၁၃ ခုရှိသည့်အနက် အများစုမှာ ရောမခေတ်တွင် မြို့တော်တစ်ခုတည်း၌ တည်ရှိပြီး ၈ လုံးမှာ ရောမခေတ်တွင် ပြောင်းရွှေ့ခဲ့ကြကာ အေဒီ ၃၇ တွင် အီတလီနိုင်ငံသို့ ပြောင်းရွှေ့ခဲ့သည်။ အေဒီ 13 တွင် Pope Sixtus V နန်းတက်စဉ် ခရစ်ယာန်ဘာသာ၏နောက်လိုက်များအား လူအများကွပ်မျက်သည့်နေရာသို့ လွှဲပြောင်းပေးခဲ့သော ရောမဧကရာဇ် Caligula ၊
4. ဗြိတိန်-
ဗြိတိန်တွင် အီဂျစ်ရှိ ကျောက်တုံးကြီး (၄) ခု ရှိပြီး ထိုအထဲမှ အကျော်ကြားဆုံးမှာ ဗြိတိသျှ မြို့တော် လန်ဒန်ရှိ Cleopatra ၏ ကျောက်စာတိုင် ဖြစ်သည်၊ ၎င်းသည် ဖာရိုဘုရင် Thutmose III လက်ထက်တွင် မူလက Heliopolis ဗိမာန်တော်၌ တည်ထားခဲ့သော ပြင်သစ်တို့ ဖြစ်သည်။ တိုက်ပွဲတွင် ပြင်သစ်၊ Abu Qir မှသော်လည်းကောင်း 4 အေဒီ 1819 တွင်၎င်း၏လက်ရှိတည်နေရာ၌တည်ဆောက်ခဲ့သောကြောင့်ဗြိတိသျှတို့သည်နောက်ဆုံးတွင်ပင်လယ်လမ်းဖြင့်သယ်ယူပို့ဆောင်ရေးစီစဉ်နိုင်သောအခါအေဒီ 1877 အထိနှောင့်နှေးခဲ့သည်။
5. United States-
နယူးယောက်စီးတီးရှိ ထင်ရှားသော Central Park တွင် Cleopatra's Obelisk ဟုခေါ်သော အီဂျစ်ကျောက်စာတိုင်တစ်ခုအား Khedive Ismail မှ 1877 AD တွင် ကိုင်ရိုရှိ အမေရိကန်ကောင်စစ်ဝန်ထံ လက်ဆောင်အဖြစ် နှစ်နိုင်ငံချစ်ကြည်ရေးသင်္ကေတအဖြစ် New York သို့ ပြောင်းရွှေ့ခဲ့သည်။ အေဒီ 1881 တွင် ၎င်း၏လက်ရှိတည်နေရာ၌ တည်ရှိသည်။