იწვევს თუ არა მსხვილი ნაწლავის კიბოს გადაჭარბებული ხორცის ჭამა?

იწვევს თუ არა მსხვილი ნაწლავის კიბოს გადაჭარბებული ხორცის ჭამა?

შეერთებულ შტატებში მკვლევართა ჯგუფმა შეძლო ეპოვა კავშირი წითელი და დამუშავებული ხორცის ჭამასა და კოლორექტალური კიბოს სიხშირეს შორის.

მკვლევარებმა აღმოაჩინეს ორი გენეტიკური მარკერი, რომელიც შეიძლება ახსნას მსხვილი ნაწლავის კიბოს გაზრდილი რისკი, მაგრამ არა მისი ბიოლოგიური საფუძველი. დაავადების პროცესის და მის უკან არსებული გენების გაგება დაგეხმარებათ უკეთესი პრევენციის სტრატეგიების შემუშავებაში.

ნაწლავის კიბოს გავრცელება

New Atlas-ის თანახმად, ჟურნალ Cancer Epidemiology, Biomarkers & Prevention-ზე დაყრდნობით, კოლორექტალური კიბო, რომელიც ასევე ცნობილია როგორც ნაწლავის კიბო, არის კიბოს მესამე ყველაზე გავრცელებული ტიპი და კიბოსთან დაკავშირებული სიკვდილის მეორე წამყვანი მიზეზი მსოფლიოში. ის ასევე იზრდება ახალგაზრდებში, ამერიკის კიბოს საზოგადოების ACS-ის ცნობით, 20 წელს დიაგნოზის 2019% დაფიქსირდა 55 წლამდე ასაკის პაციენტებში, რაც თითქმის ორჯერ აღემატება 1995 წელს.

უპირატესი ბიოლოგიური მექანიზმი

მიუხედავად იმისა, რომ კავშირი წითელ ხორცსა და დამუშავებულ ხორცის მოხმარებასა და კოლორექტალურ კიბოს შორის უკვე დიდი ხანია ცნობილია, მისი ძირითადი ბიოლოგიური მექანიზმი არ არის გამოვლენილი. ახალ კვლევაში, სამხრეთ კალიფორნიის უნივერსიტეტის მკვლევარებმა აღმოაჩინეს, რომ ორი გენეტიკური ფაქტორი ცვლის კიბოს რისკის დონეს წითელი და დამუშავებული ხორცის მოხმარების საფუძველზე.

გარკვეული ჯგუფი უფრო დიდი რისკის წინაშე დგას

„შედეგები მიუთითებს იმაზე, რომ არსებობს ადამიანთა ქვეჯგუფი, რომლებიც ემუქრებათ კოლორექტალური კიბოს განვითარების უფრო დიდ რისკს, თუ ისინი მიირთმევენ წითელ ან გადამუშავებულ ხორცს“, - თქვა მარიანა სტერნმა, კვლევის წამყვანმა მკვლევარმა და აღნიშნა, რომ „ისინი საშუალებას გაძლევთ შეხედოთ პოტენციურ მექანიზმს. ეს რისკი, რომელიც „შეიძლება შემდგომში ექსპერიმენტული კვლევებით“.

მკვლევარებმა გააანალიზეს კოლორექტალური კიბოს 29842 შემთხვევის და ევროპული წარმოშობის 39635 კონტროლის გაერთიანებული ნიმუში 27 გამოკვლევიდან. მათ პირველად გამოიყენეს კვლევების მონაცემები წითელი ხორცის, ძროხის, ცხვრის და დამუშავებული ხორცის მოხმარების სტანდარტული ზომების შესაქმნელად, როგორიცაა ძეხვი და დელიკატური ხორცი.

თითოეული ჯგუფისთვის ყოველდღიური პორცია გამოითვლებოდა და დარეგულირდა სხეულის მასის ინდექსის (BMI) მიხედვით და მონაწილეები დაყვეს ოთხ ჯგუფად წითელი ან დამუშავებული ხორცის მიღების დონის მიხედვით. ადამიანები, რომლებსაც წითელი და დამუშავებული ხორცის მოხმარების ყველაზე მაღალი დონე აქვთ, 30%-ით და 40%-ით უფრო მეტად აღენიშნებათ კოლორექტალური კიბო. ამ შედეგებმა არ გაითვალისწინა გენეტიკური ცვალებადობა, რამაც შეიძლება უფრო დიდი რისკი შეუქმნას ზოგიერთ ადამიანს.

დნმ-ის ნიმუშები

დნმ-ის ნიმუშებზე დაყრდნობით, მკვლევარებმა შეაგროვეს მონაცემები შვიდ მილიონზე მეტი გენეტიკური ვარიანტისთვის, რომელიც ფარავს გენომს - გენეტიკური მონაცემების სრული ნაკრები - კვლევის თითოეული მონაწილისთვის. წითელი ხორცის მიღებასა და კიბოს რისკს შორის კავშირის გასაანალიზებლად ჩატარდა გენომის მასშტაბით გენი-გარემოს ურთიერთქმედების ანალიზი. შემდეგ მკვლევარებმა შეამოწმეს SNP-ები, რომლებიც გამოხატული ფრაგმენტებია და გენეტიკური ვარიაციის ყველაზე გავრცელებული სახეობაა, რათა დადგინდეს, შეცვალა თუ არა კონკრეტული გენეტიკური ვარიანტის არსებობა კოლორექტალური კიბოს რისკს იმ ადამიანებისთვის, ვინც მეტ წითელ ხორცს ჭამდა. მართლაც, კავშირი წითელ ხორცსა და კიბოს შორის შეიცვალა მხოლოდ ორ გამოკვლეულ SNP-ში: SNP მე-8 ქრომოსომაზე HAS2 გენის მახლობლად და SNP მე-18 ქრომოსომაზე, რომელიც არის SMAD7 გენის ნაწილი.

HAS2 გენი

HAS2 გენი არის გზის ნაწილი, რომელიც კოდირებს ცილის მოდიფიკაციას უჯრედებში. წინა კვლევები მას უკავშირებდნენ კოლორექტალურ კიბოს, მაგრამ არასოდეს უკავშირებდნენ მას წითელ ხორცის მოხმარებას. მკვლევარების ანალიზმა აჩვენა, რომ ადამიანები, რომლებსაც აქვთ გენის საერთო ვარიანტი, რომელიც აღმოჩენილია ნიმუშის 66%-ში, 38%-ით მაღალი აქვთ კოლორექტალური კიბოს განვითარების რისკი, თუ ისინი მიირთმევენ ყველაზე მაღალ ხორცს. ამის საპირისპიროდ, იმავე გენის იშვიათი ვარიანტის მქონე პირებს არ ჰქონდათ კიბოს გაზრდილი რისკი, როდესაც ისინი მეტ წითელ ხორცს მიირთმევდნენ.

SMAD7 გენი

რაც შეეხება SMAD7 გენს, ის არეგულირებს ჰეპციდინს, ცილას, რომელიც დაკავშირებულია რკინის მეტაბოლიზმთან. საკვები შეიცავს რკინას ორ სახეობას: ჰემის რკინას და არაჰემურ რკინას. ჰემის რკინა უფრო ადვილად შეიწოვება ორგანიზმის მიერ, მისი 30%-მდე შეიწოვება მოხმარებული საკვებიდან. იმის გამო, რომ წითელი და დამუშავებული ხორცი შეიცავს ჰემის რკინის მაღალ დონეს, მკვლევარებმა გამოთქვეს ჰიპოთეზა, რომ SMAD7 გენის სხვადასხვა ვარიანტმა შეიძლება გაზარდოს კიბოს რისკი ორგანიზმში რკინის დამუშავების შეცვლით.

გაიზარდა უჯრედშიდა რკინა

„როდესაც ჰეპციდინი დაქვეითებულია, ამან შეიძლება გამოიწვიოს რკინის შეწოვის გაზრდა და უჯრედშიდა რკინის გაზრდაც კი“, - თქვა შტერნმა. ნაჩვენებია, რომ ადამიანები, რომლებსაც აქვთ ყველაზე გავრცელებული SMAD7 გენის ორი ასლი, რომელიც ნაპოვნია ნიმუშების დაახლოებით 74%-ში, იყო 18%. უფრო მგრძნობიარეა მსხვილი ნაწლავის კიბოს % თუ ისინი მიირთმევენ წითელ ხორცს. მაშინ როცა მათ, ვისაც უფრო გავრცელებული ვარიანტის მხოლოდ ერთი ასლი ან ნაკლებად გავრცელებული ვარიანტის ორი ასლი ჰქონდათ, კიბოს გაცილებით მაღალი რისკი შეფასებული 35% და 46% შესაბამისად. მკვლევარები იმედოვნებენ, რომ განაგრძობენ ექსპერიმენტულ კვლევებს, რომლებიც გააძლიერებენ მტკიცებულებებს დისრეგულირებული რკინის მეტაბოლიზმის როლზე კოლორექტალური კიბოს განვითარებაში.

მშვილდოსნის სასიყვარულო ჰოროსკოპი 2024 წლისთვის