Zekanın genetikle ilişkisi nedir?

Zeka, kalıtım ve aralarındaki ilişki, zekanın doğası ve belirleyicileri hakkında uzun bir anlaşmazlık tarihi. 1879'da bağımsız bir bilim olarak kuruluşundan bu yana psikoloji, her biri farklı bir görüş ifade eden birçok teoriye tanık olmuştur. Bu teoriler, "Oxford El Kitabı"na göre iki düşünce okuluna ayrılabilir. İlki, yalnızca bir genel zeka yeteneği olduğunu varsayar. Bazıları bunun sabit olduğunu ve bireyin genetik mirasıyla ilgili olduğunu söylemeye gidiyor, çünkü bu okulun sahiplerinin çoğu bu zekanın her yerde ve her durumda uygulanan genel testlerle ölçülebileceğine inanıyor. İkinci okul, sabit olmayan ve çoğu bu geleneksel yöntemlerle ölçülemeyen çoklu zeka biçimleri olduğunu varsayar.

XNUMX. yüzyılın sonlarında Yale Üniversitesi'nden Robert Sternberg tarafından formüle edilen üç boyutlu zeka teorisi, ikinci okula aittir. Üç boyuta dayanır ve her boyut özel bir zeka türüyle ilgilidir. Bu zeka, belirli ve değişen koşullar ve ortamlarla ilişkili günlük yaşamdaki başarılarla çevrilir. Dolayısıyla onun görüşüne göre çoğu genel standartlarla ölçülemez ve incelenmez; Ancak birçok standart var ve sabit değil. Yani, “bireyin güçlü ve zayıf yanlarının farkında olma yeteneğine ve güçlü yanlarını nasıl geliştirip zayıf yanlarını nasıl azaltacağına” bağlıdır. Üç boyut şunlardır:

1. Bireyin günlük hayatta karşılaştığı sorunlarla başa çıkma yeteneği ile ilgili pratik boyut; Örneğin, evde, işte, okulda ve üniversitede. Çoğu zaman, bu yetenek örtüktür ve zamanla uygulama yoluyla pekiştirilir. Belirli bir işte çok zaman harcayan ve nispeten az örtülü bilgi sahibi olan insanlar var. Pratik zekaya sahip olanlar ise, herhangi bir yeni ortama uyum sağlama ve bununla başa çıkmak için yeni yöntemler seçme ve onu etkileme konusunda daha büyük bir yeteneğe sahiptirler.

2. Yenilikçi boyut, bilinmeyen ve önceden bilinen çözümlerin, kavramların ve teorilerin icadıdır. Yeni olduğu için yaratıcılık doğası gereği kırılgan ve eksiktir çünkü yenidir. Bu nedenle doğru bir şekilde incelenip değerlendirilemez. Sternberg ayrıca yaratıcı insanların diğerlerinden ziyade belirli alanlarda yaratıcı oldukları sonucuna varmıştır; İnovasyon hiç de evrensel değildir.

3. Analiz etme, değerlendirme, karşılaştırma ve karşılaştırma yeteneği ile ilgili analitik boyut ve bu yetenekler genellikle ya günlük hayatta ya da okulda ve üniversitede başkalarından kazanılır ve bazı geleneksel yöntemlerle değerlendirmeye tabi tutulabilir.